Ile krasnali jest we Wrocławiu?

Zamieszkują we wszystkich częściach miasta. Ich populacja błyskawicznie rośnie. Dowiedzcie się więcej o tej niezwykłej społeczności.

W polskiej demonologii ludowej trudno znaleźć jednorodne określenie postaci krasnoludka. Właściwie każdy region posługuje się inną nazwą i przypisuje jej inne zachowania. Ma to oczywiście związek z obcymi wpływami, na które nałożyły się również rdzenne wierzenia ludowe.

Jak nazywają się wrocławskie krasnale?

Najczęściej spotykane określenia krasnoludków to:

• Krasnal
• Gnom
• Skrzat (pomorskie i wielkopolskie, śląskie)
• Krasny ludek
• Kłobuk (warmińsko-mazurskie)
• Chobołt/chobołd (warmińsko-mazurskie)
• Kauka
• Kobold (warmińsko-mazurskie)
• Karzełek (pomorskie)
• Kraśnię (Kaszuby, pomorskie)
• Kraśniak
• Liliput
• Domowy, domowoj (Białoruś, lubelskie, białostockie)
• Uboże (staropolskie, w większości regionów)
• Piędzimężyk
• Plonek (sieradzko-kaliskie)
• Latawiec (mazowieckie)
• Domowik (podlaskie)
• Skarbnik, Skarbek – duch opiekuńczy kopalni w folklorze górniczym Górnego Śląska, Bochni i Wieliczki
• Podziomek
• Inkluz (śląskie)
• Wąż (szczątkowo wśród Łemków, Gorlice)

Skrzat i krasnoludek - skąd pochodzą te nazwy?

Wśród najbardziej popularnych nazw znajdują się: skrzat i krasnoludek. Spróbujmy prześledzić etymologię tych nazw.

W "Słowniku etymologicznym" A. Brücknera znajdujemy następującą definicję skrzata i krasnoludka:

SKRZAT "W słowniczku z r. 1500: duchy rodowe, lary (rzymskie), skrzatkowie, ich zowiemy mali ludzie, w znacznie starszym rękopisie: mali ludzie (pigmeus) krzat (zamiast skrzat); do dziś u ludu znany jest i skrzot, powszechne u Słowian Zachodnich; u Czechów szkratek, skrzitek, u Słoweńców szkrat(el). Prasłowiańskie uboże czy dziada (lub domowego) zastąpił więc niemiecki schratt , "duch leśny, dziki mąż", staroniemiecki scrat(o)."

KRASNOLUDEK (kraśnię, krasnalek, kraśniak), karzełek (od czerwonej czapeczki nazwany).
Indira Malcher w swym artykule "Postać krasnoludka w polskiej demonologii ludowej" dowodzi pochodzenie krasnoludka od owej właśnie krasności.

KRASNY "W XV wieku też rzadka oboczna postać kraśni czerwony, barwny, piękny, urodziwy, wspaniały od XIV wieku, dziś poet. i dial. (np. kasz.-słowi. Krwsni – kolorowy, pstry; rumiany na twarzy, świeży, piękny (...)"

Według niej "Wyjątkowo w rodzimych źródłach pojawia się wytłumaczenie nazwy krośnięta, które są kaszubskimi odpowiednikami kraśniąt, krasnoludków, wywodzące ją z sanskrytu, gdzie kare – znaczy chudnąć, krea – chudy, lichy; natomiast czeskie krasti – chudnąć, umniejszać się. Dlatego też na Kaszubach wymiennie stosuje się nazwę dremni albo z rzadka drebni tj. drobni, maleńcy."

Wykorzystano cytaty z:

• Malcher, Postać krasnoludka w polskiej demonologii ludowej, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław 1999
• A Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa 1957
• Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1966–1969
• Urbańczyk, Dawni Słowianie. Wiara i kult, Wrocław 199
• J. Pełka, Polska demonologia ludowa, Warszawa 1987
• Cieślikowski, Baśń Konopnickiej, Zeszyty literackie, Wrocław.

Tekst pochodzi z pierwszej wersji witryny i jest autorstwa Agencji Reklamowej Wanilia.